Dit is de activiteit die de hersenen oefent bijna zonder dat je het merkt, en die ervoor zorgt dat de tijd voorbij vliegt.
Vanaf je 60e zijn er veranderingen die je begint op te merken zonder dat je medische tests nodig hebt. Namen die lang op zich laten wachten, eenvoudige taken die je vergeet of het gevoel dat alles wat langer duurt. Dit is normaal, omdat de hersenen, net als de rest van het lichaam, ook het verstrijken van de tijd voelen. Maar het is niet omdat het normaal is dat we het moeten accepteren zonder er iets aan te doen. In feite is het juist het tegenovergestelde, dit is het moment om in actie te komen.
En dit is waar een krachtig hulpmiddel in het spel komt: mentaal tijdverdrijf. Uit een onderzoek van het Beckman Institute van de University of Illinois blijkt dat het afwisselen van verschillende soorten cognitieve stimulatie – zoals het aanpakken van logische spelletjes, puzzels of breinbrekers – effectiever is voor het stimuleren van het geheugen dan het steeds herhalen van dezelfde taak. En hoewel Sudoku al jaren in de kranten staat, is er een nog uitgebreider tijdverdrijf dat aandacht verdient: kakuro.
Dit is het tijdverdrijf dat je hersenen na 60 jaar nodig hebben om mentaal lenig te blijven.
Kakuro is een logische puzzel met getallen, vergelijkbaar met een kruiswoordpuzzel. Maar in plaats van letters speel je met getallen van 1 tot 9. Elk blok met lege vierkantjes moet optellen tot het sleutelgetal aan het begin van de rij of kolom. De truc is dat je geen enkel getal in die groep kunt herhalen. Dat dwingt je om logica te gebruiken, je mentale berekening aan te scherpen en je concentratie te bewaren alsof je aan het schaken bent.
Je hoeft geen wiskundige te zijn of alle tafels te kennen om het te spelen. Wat je wel nodig hebt is doorzettingsvermogen en de wil om je geest te oefenen. Het goede aan dit spel is dat het je zonder het te beseffen dwingt om sommen, werkgeheugen en deductief redeneren te oefenen bij elke zet. Het is als sit-ups voor je hersenen.
Het kan gratis worden gespeeld op veel websites, met borden van verschillende groottes afhankelijk van het niveau. Beginnen met een klein bord (3×3 of 4×4) is ideaal. Drie sessies per week, zelfs als ze kort zijn, zijn genoeg om verbeteringen op te merken.
De voordelen van denkspellen vanaf 60 jaar
Denkspellen (zoals kakuro, kruiswoordraadsels, puzzels of schaken) hebben een echte impact op de mentale gezondheid van ouderen. Ze helpen de aandacht actief te houden, verbeteren het geheugen en geven vooral een gevoel van uitdaging dat belangrijk is om je nuttig en wakker te voelen.
- Je geest enkele minuten achter elkaar gefocust houden is een trainbare spier en deze spellen doen dat zonder dat je het doorhebt.
- Combinaties, mogelijke getallen, hangende sommen onthouden… Dit alles zorgt ervoor dat het geheugen op een goed tempo blijft werken.
- Het regelmatig activeren van de hersenen helpt cognitieve veroudering te vertragen en vermindert het risico op ziekten zoals de ziekte van Alzheimer.
- Het oplossen van een lastige kakuro heeft wat stemmingsverhogende persoonlijke voldoening.
- Veel van deze bezigheden kunnen worden gedeeld. Door ze met z’n tweeën, in groepen of in dagcentra te doen, voeg je een laag van menselijke verbondenheid toe die, in deze fase van het leven, net zo belangrijk is als de mentale uitdaging.